Binnen het bedrijfsleven krijgen de algemene voorwaarden ten onrechte vaak weinig aandacht. Algemene voorwaarden komen pas op tafel als de ondernemer ze nodig heeft en dan is het de vraag of de ondernemer geholpen is met zijn algemene voorwaarden.
Algemene voorwaarden worden vaak gebruikt door professionele partijen en zijn bedoeld om de gevolgen van de rechtsverhouding tussen partijen (tot in detail) vooraf te regelen. Algemene voorwaarden zijn derhalve van cruciaal belang in het economisch verkeer. Het is ook niet voor niks dat het toegestaan is om met algemene voorwaarden van de wet af te wijken, tenzij dit uiteraard wettelijk is uitgesloten. In een juridisch conflict is het daarom een van de eerste aandachtpunten of en welke algemene voorwaarden van toepassing zijn.
Waarom verdienen algemene voorwaarden concreet meer aandacht? Met algemene voorwaarden kan de ondernemer zijn aansprakelijkheid beperken (hoogte schadebedrag en indirecte schade etc.), bepalen welke rechten en plichten partijen over en weer hebben en dus ook bepalen dat bijvoorbeeld het recht op ontbinding, verrekening, opschorting, vernietiging of onvoorziene omstandigheden etc. is uitgesloten. Ook kunnen vervaltermijnen gelden waarbinnen een contractspartij moet klagen of een juridisch procedure moet hebben gestart. Dit kan tussen professionele partijen heel ver gaan met enorme gevolgen voor de uitkomst van eventuele buitengerechtelijke onderhandelingen of van een gerechtelijke procedure.
In een recente uitspraak is zelfs bepaald dat algemene voorwaarden ook als deze niet uitdrukkelijk tussen partijen zijn overeengekomen toch van toepassing kunnen zijn, indien het gaat om professionele partijen, toepasselijkheid van algemene voorwaarden te doen gebruikelijk is en partijen in het verleden herhaaldelijk hebben samengewerkt wel op basis van toepasselijke voorwaarden (ECLI:NL:2021:GHARL:2021:8356).
Vaak speelt ook de vraag welke algemene voorwaarden van toepassing zijn indien partijen elk hun algemene voorwaarden hanteren en sprake is van een zogenaamde “battle of forms”. Uitgangspunt is dan dat de algemene voorwaarden van de partij die deze als eerste toepasselijk heeft verklaard gelden, tenzij deze door de andere partij uitdrukkelijk zijn verworpen (art. 6:225 lid 3 BW). De feiten, omstandigheden van het geval en verwachtingen over en weer kunnen dit anders invullen.
Voor consumenten gelden wel strengere regels voor het gebruik van algemene voorwaarden. Bedingen in algemene voorwaarden mogen voor consumenten niet onredelijk bezwarend zijn en kunnen dan worden vernietigd als deze op de zwarte of grijze lijst staan vermeld (6:236 BW en 6:237 BW). Een voorbeeld hiervan kan spelen in het geval in algemene voorwaarden is bepaald dat een bepaalde rechtbank bevoegd is te oordelen over geschillen. In een recente uitspraak verkocht een verkoper een boot voor miljoenen aan een Australische koper. De koper bleek een consument. Als een onredelijk bezwarend beding volgens de Nederlandse wet wordt aangemerkt een beding dat beslechting van het geschil voorschrijft door een andere rechter dan die volgens de wet bevoegd zou zijn. Hoofdregel is dat de rechter bevoegd is van de woonplaats van gedaagde / de koper van de boot (uitzondering: indien aan de koper een termijn wordt gegund van tenminste 1 maand om alsnog voor de buitenlandse rechter te kiezen). De verkoper van de boot had hier bij de Nederlandse rechter geen rechtsingang en moet naar een Australische rechter (ECLI:NL:2021:1757).
Algemene voorwaarden verdienen daarom meer aandacht. Het is ook altijd goed dat uw algemene voorwaarden worden opgesteld in samenhang met de verzekeringen binnen de onderneming (gelet op o.a. polis-uitsluitingen etc.). Het moet zo zijn dat uw algemene voorwaarden (1) juridisch up to date zijn, (2) steeds van toepassing zijn en (3) samen met de verzekeringen binnen de onderneming de ruggengraat vormt voor een zekere bedrijfsvoering.
Heeft u vragen hierover of wilt u meer informatie dan kunt u zich wenden tot de heer Philip Nijbakker (p.nijbakker@paulussen.nl).
Nieuws Overzicht