Waar met de start van het vorige jaar 2021 bij velen nog de hoop bestond dat het in dat jaar toch echt gedaan zou zijn met de coronacrisis, zitten we bij de start van het nieuwe jaar 2022 opnieuw in een lockdown en tekenen de economische gevolgen voor de langere termijn zich steeds meer af.

Dit wordt vooral gevoeld door ondernemers, niet alleen in hun bedrijf, maar zeker ook door hun gezinnen en in hun vroegere gezinnen waar er door de ondernemer alimentatie voor kinderen en ex-partners wordt betaald.
Deze alimentatieverplichtingen lopen namelijk gewoon door, net als de andere vaste lasten zoals woonlasten e.d., waarmee je ook niet uit eigen beweging kunt stoppen met betalen.
Veel ex-partners die met de financiële gevolgen van de coronacrisis zijn geconfronteerd, zijn samen tot oplossingen over de betaling van de alimentatie gekomen, bijvoorbeeld door, al dan niet tijdelijk, een ander, lager alimentatiebedrag of een nihil stelling af te spreken.
Is die bereidheid tussen ex-partners er om met elkaar mee te denken, dan lukt het vaak ook om tot andere afspraken met elkaar te komen en om die afspraken schriftelijk met elkaar vast te leggen.
Maar soms lukt dit niet in onderling overleg, ook niet na tussenkomst van een advocaat of een mediator, en dan zal de stap naar de rechter onvermijdelijk zijn om tot een aanpassing van een alimentatieverplichting te komen.
De rechter moet dan door tussenkomst van een advocaat worden verzocht om de lopende alimentatieverplichting te wijzigen, rekening houdend met de huidige financiële situatie van zowel de alimentatiebetaler als de alimentatieontvanger.
Op grond van de wet kan een rechterlijke uitspraak of een alimentatieovereenkomst worden gewijzigd of ingetrokken wanneer deze naderhand door een voor de alimentatie relevante wijziging van omstandigheden ophoudt aan de wettelijke maatstaven te voldoen. Deze wettelijke maatstaven zijn de behoefte van een onderhoudsgerechtigde en de draagkracht van een onderhoudsplichtige.
Er kan een wijziging in de behoefte aan een onderhoudsbijdrage ontstaan als iemand niet meer de mogelijkheid heeft om zelf door middel van eigen inkomsten in de kosten van levensonderhoud te voorzien. Bij de vaststelling van de draagkracht gaat het om de beantwoording van de vraag wat de financiële ruimte van de onderhoudsplichtige is om, naast zijn of haar eigen kosten van levensonderhoud, ook nog alimentatie aan een ander te kunnen (blijven) betalen.
Niet iedere inkomensdaling leidt derhalve tot een lagere draagkracht, ook niet in deze coronacrisis.
De coronasteunmaatregelen of andere voorzieningen kunnen een inkomensverlies voor een alimentatiebetaler opvangen, waardoor er nog steeds draagkracht is om alimentatie te betalen.
Uit de uitspraken over de alimentatieprocedures die na maart 2020 zijn gevoerd wordt duidelijk dat de rechters de coronacrisis over het algemeen wel een relevante wijzigingsomstandigheid vinden, maar dat het vervolgens afhankelijk is van de overige financiële omstandigheden van de alimentatiebetaler of er ook daadwerkelijk een ander, lager alimentatiebedrag dient te worden betaald, soms tijdelijk, soms definitief.

Belangrijk is er in ieder geval op bedacht te zijn dat zolang de rechter het alimentatiebedrag niet heeft gewijzigd, de alimentatiebetaler het eerdere in een rechterlijke beslissing vastgelegde alimentatiebedrag moet blijven doorbetalen.
Die alimentatiebeschikking van de rechtbank is namelijk de grosse die voor tenuitvoerlegging vatbaar is. Dat betekent dat met die executoriale titel rechtstreeks door de gerechtsdeurwaarder en/of het LBIO executoriale beslagen kunnen worden gelegd om zo het vastgestelde alimentatiebedrag van de alimentatiebetaler te innen. Rechterlijke tussenkomst is daarvoor dus niet eerst nog vereist.
Indien door de alimentatiegerechtigde daadwerkelijk tot deze executiemaatregelen wordt overgegaan en die ook niet vrijwillig worden gestaakt of opgeschort, dan is de enige mogelijkheid nog om het staken hiervan af te dwingen in een zogeheten executiegeschil, een kort geding procedure. Daarin kan dan worden geprobeerd om de lopende alimentatieverplichting tijdelijk, in ieder geval voor de duur van een bodemprocedure over een wijziging van de alimentatieverplichting op te schorten.

Hebt u naar aanleiding hiervan vragen of wilt u uw alimentatie wijzigen, neemt u dan contact op met Marjolein Clijsen (m.clijsen@paulussen.nl) of Ramona Brouwers (r.brouwers@paulussen.nl). Wij helpen u graag verder.