Algemene voorwaarden (“de kleine lettertjes”) moeten worden overeenkomen om van toepassing te zijn. Dit betekent dat de ondernemer die gebruik maakt van algemene voorwaarden, deze tijdig ter hand dient te stellen van de wederpartij met wie de ondernemer zaken wilt doen, zodat de wederpartij de gelegenheid krijgt om van de voorwaarden kennis te nemen en deze te aanvaarden. “Ter hand stellen” kan op verschillende manieren gebeuren. Uiteraard door overhandiging van een exemplaar van de algemene voorwaarden aan de wederpartij, maar ook door in een offerte of aanbiedingsbrief te verwijzen naar de gehanteerde algemene voorwaarden: “Op al onze overeenkomsten zijn de Algemene Voorwaarden van XXX van toepassing”. Het verdient aanbeveling de wederpartij voor ontvangst van en/of akkoord met de algemene voorwaarden te laten tekenen.

Hoofdregel is dat algemene voorwaarden niet ter hand kunnen worden gesteld nadat partijen hebben besloten om op zakelijk vlak met elkaar in zee te gaan. Het heeft dus weinig zin om algemene voorwaarden pas met de eerste factuur mee te sturen, want dan is het te laat en zijn de algemene voorwaarden vernietigbaar.

Een uitzondering op de hoofdregel is echter mogelijk wanneer de wederpartij het gerechtvaardigd vertrouwen heeft gewekt dat hij met toepasselijkheid van de te laat ter hand gestelde algemene voorwaarden akkoord gaat. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn in langlopende zakenrelaties, waarbij de wederpartij nooit heeft geprotesteerd tegen een verwijzing naar de algemene voorwaarden op facturen.

Zo’n uitzondering was aan de orde in een zaak waarover de Hoge Raad op 9 oktober 2015 oordeelde (ECLI:NL:HR:2015:3013). Het betrof een geschil tussen een cactuskwekerij en een leverancier van potgrondproducten. De cactuskwekerij bestelde regelmatig telefonisch potgrondproducten bij de leverancier. Na aflevering van de bestelling ondertekende de cactuskwekerij in veel gevallen een afleverbon “voor ontvangst”. In 2009 heeft de cactuskwekerij de leverancier aansprakelijk gesteld voor een forse schade (€ 1.800.000) die het gevolg zou zijn van de levering van kwalitatief verkeerde potgrond. De leverancier verweerde zich met een beroep op de exoneratieclause, vermeld op de afleverbon: “De aansprakelijkheid van de verkoper voor de kwaliteit van de verkochte goederen blijft onder alle omstandigheden beperkt tot ten hoogste het netto in rekening gebrachte factuurbedrag”.

Vraag was of het beroep op de exoneratieclause (en een verwijzing naar de toepasselijkheid van de Algemene Voorwaarden van Potgrondfabrikanten) op de afleverbon opging.

Volgens de Hoge Raad hangt dat af van alle relevante omstandigheden van het geval. In deze zaak speelden onder meer de volgende omstandigheden een rol:
– het regelmatig afnemen van potgrondproducten van de betreffende leverancier;
– waarbij de cactuskwekerij facturen en afleverbonnen ontving met daarop een verwijzing  naar de Algemene Voorwaarden van Potgrondfabrikanten, waarin dezelfde aansprakelijkheidsbeperking was opgenomen;
– de cactuskwekerij was een professionele partij die ermee bekend was dat potgrondfabrikanten deze voorwaarden hanteren;
– de kwekerij heeft nimmer tegen de op de afleverbonnen vermelde aansprakelijkheidsbeperking geprotesteerd.

Onder bepaalde omstandigheden kan dus een exoneratieclausule en een verwijzing naar algemene voorwaarden op een afleverbon toepasselijkheid met zich meebrengen.

Wanneer u vragen heeft over (de toepasselijkheid van) algemene voorwaarden of behoefte heeft aan het opstellen van op maat gemaakte algemene voorwaarden nodigen wij u graag uit om contact op te nemen met Nicole van der Maas, Philip Nijbakker of één van onze andere gespecialiseerde advocaten uit de sector “Handel en distributie”.

Nieuws Overzicht